خودروهای کلاسیک و لوکس، سبک زندگی مردم ایران را چگونه تغییر دادند؟

به گزارش ایسنا، نشست «شب افشانه چهار چرخ» روز چهارشنبه ۲۸ آبان در فرهنگسرای سرو برگزار شد و علاقه‌مندان به خودروهای کلاسیک گرد هم آمدند تا جایگاه خودروهای لوکس در تاریخ و فرهنگ ایران را بررسی کنند. این برنامه با حضور محمدرضا وحدتی، دبیر نشست، و برزو سپاسی، پژوهشگر و کلکسیونر خودروهای کلاسیک، برگزار شد و نمونه‌هایی از خودروهای کمیاب و تاریخی معرفی شد.

وحدتی، نشست «شب افشانه چهارچرخ» را با معرفی موضوع برنامه و اهمیت تاریخی و فرهنگی خودروها آغاز کرد و توضیح داد که این نشست فرصتی است برای بررسی خودروها از منظر تاریخی، اجتماعی و هنری.

سپاسی،  پژوهشگر و کلکسیونر خودروهای کلاسیک هم اظهار کرد: بخشی از خودروهای قدیمی ایران، تولید محدود جهانی بوده‌اند و امروز ارزش فرهنگی و موزه‌ای دارند. هر خودرو داستانی از جامعه و سبک زندگی زمان خود را روایت می‌کند.

او درباره اصالت طراحی خودروهای کلاسیک و اتاق‌سازی گفت: در بسیاری از این خودروها جزئیاتی وجود دارد که دیگر در صنعت امروز دیده نمی‌شود؛ طراحی‌هایی که بیشتر حالت دست‌ساز و هنری دارند تا صنعتی. اتاق‌سازی بسیاری از این خودروها توسط سازندگان مستقل یا کارخانه‌های خاص انجام می‌شد و هر مدل ویژگی‌های منحصر به فرد خود را داشت. حتی بعضی خودروها از تکنیک‌های مخصوص به خود کارخانه‌ها یا سازندگان مستقل بهره می‌بردند که حفظ و بازسازی آنها در ایران بسیار دشوار است

این پژوهشگر و کلکسیونر خودروهای کلاسیک همچنین به نقش خودروها در تاریخ اجتماعی ایران اشاره کرد و افزود: ورود خودروهای لوکس در دهه‌های ۴۰ و ۵۰، نه تنها سبک سفر و معماری شهری را تحت تأثیر قرار داد، بلکه فرهنگ پوشش، روابط اجتماعی و حتی هویت شهری را شکل داد. بعضی مدل‌ها با سبک زندگی خانواده‌های ایرانی عجین شدند و به نماد طبقات اجتماعی تبدیل شدند.

او درباره کمیابی این خودروها توضیح داد:‌ برخی مدل‌ها در ایران تنها یک یا دو نمونه دارند. حفظ و نگهداری آنها به منزله حفاظت از بخشی از تاریخ مدرن ایران است.

سپاسی درباره خودروهای سلطنتی داخل موزه نیز گفت: این خودروها نه فقط نشان‌دهنده قدرت و تجمل دوره پهلوی هستند، بلکه هر کدام داستان و خاطره‌ای از دوران خود دارند؛ از مراسم رسمی گرفته تا سفرهای خصوصی خانواده‌های سلطنتی.

او درباره داستان هر خودرو اظهار کرد:
هر خودرو، روایتگر یک فصل از تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران است، اینکه چه کسانی از آن استفاده می‌کردند، چه رویدادهایی را تجربه کرده و چگونه با سبک زندگی مردم در آن دوره گره خورده است.

این پژوهشگر خودروهای کلاسیک همچنین درباره فرهنگ نگهداری خودروهای کلاسیک گفت: متأسفانه فرهنگ مراقبت و نگهداری از خودروهای کلاسیک در ایران نسبت به کشورهای دیگر هنوز ضعیف است. بسیاری از خودروها به دلیل نداشتن امکانات مناسب یا نبود آگاهی کافی، آسیب می‌بینند یا از بین می‌روند. ماشین‌ها فقط یک وسیله حمل و نقل نیستند، هر خودرو داستان خودش را دارد و حفظ آن یعنی حفظ بخشی از تاریخ و فرهنگ جامعه.

او درباره کم‌توجهی سینمای ایران به خودروهای کلاسیک نیز گفت: در سینمای جهانی، خودروها نقش جدی در شخصیت‌پردازی و روایت داستان دارند، اما در سینمای ایران کمتر از این ظرفیت استفاده شده است. خودروها می‌توانند نمادی از ثروت، سبک زندگی و حتی تحول تاریخی باشند.

در این نشست، نمونه‌هایی از خودروهای کمیاب جهانی که مشابهشان در ایران دیده شده بود، معرفی شد و سپاسی نیز خاطرنشان کرد: ارزش بعضی خودروها فقط در قیمت مالی خلاصه نمی‌شود، بلکه به علت پیشینه فرهنگی و تاریخی، ویژگی‌های خاص اتاق‌سازی و داستان‌های پشت هر مدل، در دسته آثار ماندگار قرار می‌گیرند.

نشست با پرسش و پاسخ ادامه یافت و بر ضرورت شناخت و حفاظت از میراث خودرویی ایران تأکید شد.

نشست «سفر به دنیای لوکس‌ترین خودروهای تاریخی» بخشی از برنامه‌های شب‌های ایران است؛ سلسله نشست‌هایی که با هدف بررسی تاریخ، هنر و میراث فرهنگی معاصر برگزار می‌شوند و تحولات اجتماعی و تکنولوژیک ایران را نقد و تحلیل می‌کنند. این برنامه شامل ۴۲ شب متوالی بوده و هر شب با موضوعی متفاوت به بررسی ابعاد فرهنگی، هنری و تاریخی ایران اختصاص دارد. شب افشانه چهارچرخ یکی از این شب‌هاست که به خودروهای کلاسیک و نقش آنها در تاریخ و فرهنگ ایران اختصاص یافته است.

خودروهای کلاسیک در ایران نه تنها ارزش مالی دارند، بلکه نشان‌دهنده تغییرات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی هستند؛ از ورود اولین خودروهای مدرن در دهه ۱۳۰۰ تا محبوبیت خودروهای لوکس در دهه‌های ۴۰ و ۵۰. این خودروها بازتاب سبک زندگی، سفر، معماری شهری و تغییرات اقتصادی و فرهنگی جامعه‌اند.

برزو سپاسی سال‌ها به تحقیق و مستندسازی خودروهای کمیاب در ایران پرداخته و تلاش کرده تأثیر هر مدل بر جامعه و فرهنگ ایرانی ثبت شود.

این نشست‌ها فرصتی برای علاقه‌مندان و پژوهشگران فراهم می‌کنند تا تاریخ خودرو در ایران را نه فقط از زاویه فنی، بلکه از منظر اجتماعی، فرهنگی و هنری بشناسند و اهمیت حفظ این میراث ملموس و معنوی را درک کنند.

انتهای پیام