هند در ۲ راهی سخت ؛ چالش خرید نفت از روسیه
به گزارش همشهری آنلاین، ریلاینس اینداستریز، بزرگ‌ترین پالایشگاه خصوصی هند، اعلام کرد که به منظور رعایت تحریم‌های جدید غرب، خرید نفت خام از روسیه را متوقف می‌کند. این شرکت تأکید کرده که الزامات مربوط به تحریم‌ها را رعایت خواهد کرد و با تغییر در عملیات پالایشگاه، پایبندی خود را تضمین می‌کند.
این تغییر رویه، پاسخی مستقیم به تحریم‌هایی است که دولت ترامپ در ۲۳ اکتبر (اول آبان) علیه شرکت‌های روس‌نفت و لوک‌اویل اعمال کرد. هدف از این تحریم‌ها، قطع جریان درآمدهای نفتی کرملین برای تضعیف توانایی مالی آن در ادامه جنگ اوکراین اعلام شده است.
این شرکت هندی تا سپتامبر سال جاری، روزانه حدود ۶۲۹,۵۹۰ بشکه نفت خام از شرکت‌های روس‌نفت و لوک‌اویل خریداری می‌کرد و به یکی از بزرگ‌ترین خریداران نفت روسیه تبدیل شده بود. سهم نفت روسیه از کل سبد وارداتی ریلاینس به بیش از ۵۰ درصد رسیده بود.
این توقف، سرنوشت قرارداد ۱۰ ساله‌ای را که ریلاینس در دسامبر ۲۰۲۳ به ارزش ۱۲ تا ۱۳ میلیارد دلار با روس‌نفت امضا کرده بود، در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
پیامدهای اقتصادی برای هند
کنار گذاشتن نفت ارزان‌قیمت روسیه، بدون تردید پیامدهای اقتصادی برای پالایشگاه‌های هندی و احتمالاً اقتصاد کلان این کشور به همراه خواهد داشت.
تحلیلگران هشدار می‌دهند توقف خرید نفت روسیه تأثیر منفی بر سودآوری ریلاینس خواهد گذاشت، زیرا این شرکت دیگر نمی‌تواند نفت را با تخفیف قابل توجه (حدود ۵ تا ۶ دلار ارزان‌تر از نفت مشابه خاورمیانه) خریداری کند. این نفت ارزان‌قیمت، سود کلانی را برای پالایشگاه‌های هندی به ارمغان می‌آورد.
اگرچه دسترسی به نفت خام مشابه از غرب آسیا، برزیل یا گویان امکان‌پذیر است، اما بعید است ریلاینس بتواند همان شرایط مطلوب قیمتی که در قراردادهای بلندمدت با روسیه داشت را از این منابع جدید به دست آورد.
روی آوردن اجباری به منابع دیگر، می‌تواند به طور کلی هزینه واردات نفت هند را افزایش دهد و بر تراز تجاری این کشور تأثیر بگذارد.
چشم‌انداز آینده
به نظر می‌رسد هند در یک دوراهی سخت قرار گرفته است. از یک سو، انطباق با تحریم‌ها و توقف خرید نفت روسیه، هزینه‌های اقتصادی فوری در پی دارد. از سوی دیگر، این اقدام می‌تواند با باز کردن راه برای یک توافق تجاری با آمریکا، منافع بلندمدت و استراتژیک هند را تأمین کند.
پاسخ مسکو چیست؟
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، تأثیر این تحریم‌ها را ناچیز خوانده است. با این حال، اگر خریداران بزرگ دیگری مانند چین نیز خرید خود را به طور قابل توجهی کاهش دهند، فشار اقتصادی بر مسکو به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت.
در مجموع، تصمیم ریلاینس برای توقف خرید نفت روسیه، یک حرکت اجباری است که همزمان با مدیریت ریسک‌های فوری، زمینه‌ساز مانور دیپلماتیک بزرگتر هند در صحنه جهانی است. نتیجه نهایی این تغییر موضع، به توانایی دهلی‌نو در تبدیل این چالش به فرصت و همچنین به تحولات آتی در جنگ اوکراین و روابط آمریکا و روسیه بستگی دارد.