چرا سرمایه‌ها در یک سال گذشته به بازار طلا هجوم بردند؟ | نگاهی به رشد ۲ برابری قیمت طلا!
به گزارش همشهری آنلاین، آمارها نشان می‌دهد در یک سال گذشته که که دولت چهاردهم فعالیت اش را آغاز کرده است سرمایه‌ها با سرعت به سمت بازار طلا مهاجرت کرده اند و این موضوع منجر به رشد قیمت طلا و سکه شده است. این موضوع در عین حال بازتاب دهنده نگرانی سرمایه گذاران از آینده اقتصادی است.
تورم و نوسانات ارزی، موج نقدینگی را در یک سال گذشته به سمت بازارهای طلا و سکه سوق داده است. داده‌های مقایسه‌ای مرداد ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۴ پرده از یک مهاجرت سرمایه‌ای چشمگیر برمی‌دارد که رشد نزدیک به دوبرابری قیمت‌ها در این بازارها را توضیح می‌دهد.
در این یک سال، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار بیش از دو برابر شده و به بیش از ۷ میلیون تومان رسیده است؛ رشدی ۱۰۹ درصدی که در قیاس با سایر بازارها یک جهش شدید محسوب می‌شود. این جهش در مثقال طلا و انواع سکه نیز مشهود است. این کاهش اعتماد به بازارهای دیگر و گرایش به طلا، به معنای آن است که سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش دارایی‌های خود به دنبال امن‌ترین پناهگاه بوده‌اند. طلا به دلیل ماهیت حفظ‌کننده ارزش و خاصیت پوشش‌دهندگی تورمی، نقطه کانونی این جابه‌جایی نقدینگی شده است.
وضعیت بازار ارز
در همین حال، بازار ارز در یک سال گذشته یعنی از مرداد پارسال تا مرداد امسال افزایش قابل توجهی را تجربه کرد؛ یورو ۶۷ درصد و دلار ۵۴ درصد گران شدند، اما این رشد به هیچ وجه به اندازه طلا جذاب نبود.
این شکاف بزرگ بین نرخ رشد طلا و ارز، نشان می دهد که بخشی از انتظارات تورمی و نگرانی سرمایه ها فراتر از صرفاً نوسانات ارز بوده و به مساله نگرش بلندمدت به حفظ سرمایه در برابر کاهش ارزش پول ملی برمی‌گردد. بازار ارز، اگرچه ناپایدار است اما توانسته به عنوان یکی از مسیرهای حفظ ارزش مطرح باشد، اما این جریان نقدینگی به طور کامل به آن منتقل نشده است.
رشد ضعیف بورس
بازار سرمایه نیز واکنش نسبتا ضعیفی داشت؛ شاخص کل بورس تنها ۱۹ درصد رشد داشته و شاخص هم وزن ۱۵ درصد؛ این رشد بینابینی بیانگر آن است که سرمایه گذاران با وجود تورم و نوسانات شدید، هنوز برای ورود گسترده به بورس تردید دارند. دلایل این وضعیت می تواند شامل عدم اعتماد به شفافیت بازار، ریسک های سیاسی و اقتصادی و شاید نبود سیاست های حمایتی و ثبات در این بخش باشد.
رشد ۱۳ درصدی مسکن
بازار مسکن نیز تنها ۱۳ درصد رشد قیمت داشته که نشان می دهد یا قدرت نقدینگی بالا برای ورود به این بازار وجود نداشته، یا فرآیند سرمایه گذاری در مسکن به دلیل ساختار پیچیده، طولانی بودن دوره بازگشت سرمایه و مشکلات تامین مالی، جذابیت کمتری دارد. به این ترتیب، بخش مسکن نتوانسته جایگزین مناسبی برای جذب نقدینگی باشد.
حرکت به سمت دارایی امن
این داده‌ها در مجموع بیانگر یک واقعیت مهم است. در شرایطی که اقتصاد با نوسانات ارزی و تورم بالا مواجه است، سرمایه گذاران ترجیح می دهند که سرمایه‌های خود را به بازاری منتقل کنند که از نظر تاریخی و در نگاه بلندمدت، امن‌تر و بادوام‌تر به نظر می رسد؛ یعنی بازار طلا. رشد دو برابری قیمت طلا به روشنی نشان می‌دهد که طلا نه فقط به عنوان کالای سرمایه ای، بلکه به عنوان راه حلی برای مقابله با تورم و کاهش ارزش پول ملی، به شدت مورِد تقاضا قرار گرفته است.
از دید تحلیل گران، این مهاجرت سرمایه ها به بازار طلا می تواند هم فرصتی و هم چالشی برای اقتصاد کشور باشد. از یک سو، افزایش تقاضای طلا موجب رونق این بازار شده و باعث حفظ ارزش دارایی های مردم می شود، ولی از سوی دیگر، این میزان تمرکز سرمایه روی طلا، ممکن است به کاهش سرمایه گذاری در بخش‌های مولد نظیر تولید، فناوری و زیرساخت ها منجر شود که به نفع رشد اقتصادی بلندمدت نیست. همچنین، این وضعیت نشانه نامطمئنی موجود در اقتصاد است که باید با سیاست گذاری های دقیق و هدفمند مهار شود تا نقدینگی بار دیگر به سمت فعالیت های مولد هدایت شود.
در نهایت، مهاجرت سرمایه‌ها به بازار طلا را نباید صرفاً یک افزایش قیمتی تلقی کرد، بلکه باید آن را نشانه ای از وضعیت روانی و انتظارات سرمایه گذاران دید که دید مثبتی نسبت به ثبات ارزشی پول ملی و اقتصاد ندارند. مدیریت این نگرانی‌ها و بازگرداندن اعتماد به بازارهای داخلی، چالشی مهم پیش روی دولت و سیاستگذاران است.
بازده بازارها در یک سال گذشته
