فشار سهگانه بر بازار نفت ؛ افت قیمت در پی افزایش عرضه و ضعف تقاضا
به گزارش همشهری آنلاین، قیمت نفت تحت تاثیر سه عامل کلیدی یعنی انتظار برای افزایش عرضه از سوی اوپکپلاس، رشد غیرمنتظره ذخایر نفتی آمریکا و نشانههای آشکار ضعف در تقاضای جهانی، با یک روند صعودی مواجه شده است به طوری که روز گذشته قیمت هر بشکه نفت برنت به ۶۶ دلار و هر بشکه نفت وست تگزاس به ۶۳ دلار در هر بشکه رسید.
به طور کلی بازار نفت در آستانه نشست اوپکپلاس، در حالت انتظار به سر میبرد. فشار نزولی ناشی از پیشبینی افزایش عرضه و تضعیف تقاضا، با عامل صعودی احتمالی ژئوپلیتیک خنثی شده است.
چشمانداز کوتاهمدت کاملاً به تصمیم اوپکپلاس گره خورده است. اگر این گروه طبق انتظار تصمیم به افزایش تولید بگیرد، احتمال ادامه روند نزولی در قیمتها قوی خواهد بود. با این حال، هرگونه تصمیم غیرمنتظره برای ثابت نگه داشتن تولید، میتواند منجر به یک جهش قیمتی فوری شود.
در میانمدت، بازار در حال تعدیل خود برای یک دوران جدید رقابت است؛ رقابتی که در آن اوپکپلاس با استفاده از اهرم تولید، به مبارزه با تولیدکنندگان شیل آمریکا برخاسته است. نتیجه این نبرد تعیین خواهد کرد که آیا قیمت نفت در یک محدوده قیمتی جدید و پایینتر تثبیت میشود یا خیر.
در نهایت، این گزارش حاوی یک هشدار مهم برای بازار است: دوره بازیابی سریع قیمتها پس از همهگیری ممکن است به پایان رسیده باشد و بازار به مرحلهای وارد شده که در آن تعادل ظریف بین عرضه و تقاضا، با دقت بیشتری تحت نظر خواهد بود و نوسانات، پاسخگوی دادههای اقتصادی واقعی خواهد بود، نه صرفاً هیجانها و انتظارات.
بازی قدرت اوپکپلاس در برابر شیل آمریکا
در کانون ماجرای کاهش قیمتها، نشست پیشروی اوپکپلاس در روز یکشنبه قرار دارد. تحلیلگران و منابع آگاه پیشبینی میکنند که این اتحادیه تولیدکننده نفت، احتمالاً تصمیم به افزایش بیشتر تولید در ماه اکتبر خواهد گرفت. انگیزه اصلی این حرکت، استراتژی بلندمدتی برای بازپسگیری سهم بازار است.
در سالهای اخیر، تولیدکنندگان شیل آمریکا با بهرهگیری از قیمتهای نسبتاً بالا، سهم قابلتوجهی از بازار را به دست آوردهاند. حالا اوپکپلاس با افزایش تدریجی عرضه، قصد دارد با افزایش حجم نفت در بازار، قیمتها را در سطحی نگه دارد که برای حفاران شیل آمریکا کمسود یا حتی زیانده باشد تا از این طریق، آنان را از صحنه رقابت به حاشیه براند.
نکته حائز اهمیت این است که افزایش پیشبینی شده به این معنا خواهد بود که اوپکپلاس حدود یک سال زودتر از برنامهریزی اولیه، لغو محدودیتهای تولید را که حدود ۱.۶۵ میلیون بشکه در روز است، آغاز کند. این حجم معادل ۱.۶ درصد از تقاضای جهانی نفت است و ورود آن به بازار بدون شک بر قیمتها تأثیر منفی خواهد گذاشت.
زنگهای خطر در دادههای آمریکا
در سوی دیگر معادله، نشانههای نگرانکنندهای از ضعف تقاضا به چشم میخورد. مهمترین این نشانهها، افزایش غیرمنتظره و قابلتوجه ذخایر نفت خام آمریکا بود. برخلاف پیشبینی تحلیلگران که کاهش ۲ میلیون بشکهای را انتظار داشتند، این ذخایر در هفته گذشته ۲.۴ میلیون بشکه رشد کرد.
افزایش ۱.۶ میلیون بشکهای در مرکز ذخیرهسازی کوشینگ (اوکلاهما) – که بزرگترین رشد از ماه مارس محسوب میشود – یک سیگنال قوی به بازار ارسال کرد. این مرکز، نقطه تحویل قراردادهای آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت WTI است و رشد ذخایر در آن نشاندهنده کمرونقی فعالیت پالایشگاهها و ضعف در تقاضای واقعی سوخت است. این اتفاق همزمان شده با ورود پالایشگاهها به فصل تعمیرات و نگهداری پاییزی، که به طور طبیعی تقاضا برای نفت خام را کاهش میدهد.
ترمزهای تقاضای جهانی
عوامل کلان اقتصادی نیز بر نگرانیهای مربوط به تقاضا دامن میزنند:
کندی رشد اقتصادی آمریکا: به عنوان بزرگترین مصرف کننده نفت جهان، هر نشانهای از کند شدن روند اقتصادی آمریکا، بلافاصله بر چشمانداز تقاضای نفت تأثیر میگذارد.
پایان فصل رانندگی تابستانه: با نزدیک شدن به پایان تعطیلات، سفرهای جادهای و در نتیجه مصرف بنزین به طور فصلی کاهش مییابد.
تأثیر تعرفههای تجاری: تنشهای تجاری ادامهدار میتواند بر رشد اقتصاد جهانی و به تبع آن، بر تقاضای انرژی سایه بیندازد.
عامل ژئوپلیتیک
در میان تمام این عوامل، یک متغیر ژئوپلیتیکی غیرقابل پیشبینی نیز وجود دارد. درخواست دونالد ترامپ از اروپا برای توقف واردات نفت از روسیه، در صورت اجرایی شدن، میتواند بازی را کاملاً تغییر دهد. چنین اقدامی میتواند صادرات روسیه را کاهش داده و یک شوک عرضه ایجاد کند که منجر به افزایش قیمتها شود.
این اظهارات، هرچند در کوتاهمدت تأثیر محدودی داشته، اما به عنوان یک عامل بازدارنده برای افت شدیدتر قیمت عمل کرده و به سرمایهگذاران یادآوری میکند که چگونه سیاست میتواند به سرعت معادلات بازار نفت را زیر و رو کند.