با این دو راهکار فوری می‌توانیم اسنپ‌بک را خنثی کنیم
به گزارش همشهری‌آنلاین، روزنامه اینترنتی «اخبار و تحلیل‌ها» در یادداشتی با عنوان «دو اقدام عاجل برای خنثی‌سازی اسنپ‌بک» به قلم «علی قاسمی» نوشت: سازوکار موسوم به اسنپ‌بک، از زمان تصویب برجام در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان یکی از حساس‌ترین بندهای این توافق شناخته شده است. بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، کشورهای عضو توافق می‌توانند در صورت ادعای «نقض اساسی تعهدات از سوی ایران» این مکانیزم را فعال کنند. در چنین حالتی، به‌طور خودکار تمامی قطعنامه‌های تحریمی پیشین که شامل هفت قطعنامه است، علیه ایران بازخواهد گشت.
متأسفانه سه کشور اروپایی به‌رغم بدعهدی‌های خود در این فرصت کوتاه باقی‌مانده، نامه‌ای به شورای امنیت سازمان نوشتند و در نهایت با رأی‌گیری بین اعضا بدون حق وتو، با ۹ رأی، مجدداً قطعنامه‌های قبلی بازگشت. در این بین، تفاوت نسبت به دوره قبل این بود که اجماع علیه ایران شکل نگرفت و دو قدرت هسته‌ای یعنی روسیه و چین به همراه دو عضو غیر دائم، الجزایر و پاکستان، چهار رأی منفی دادند و همچنین دو کشور گویان و کره جنوبی رأی ممتنع دادند.
فراتر از این، چین و روسیه در بیانیه‌ای مشترک رسماً اعلام کردند که بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را غیرقانونی و نامعتبر می‌دانند و به آن پایبند نخواهند بود.
وزارت امور خارجه ایران نیز ضمن واکنش و محکومیت اقدام غیرقانونی سه کشور اروپایی در بخشی از بیانیه خود آورده است «بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده خلاف حقوق بین‌الملل و تضعیف‌کننده روندهای دیپلماتیک است و از کشورهای مسئول می‌خواهیم با این اقدام همراهی نکنند و آن را مردود بدانند».
با اینکه این اقدام غیرقانونی انجام گرفته، اما با نگاهی به چارچوب حقوقی و اجرایی این مکانیزم روشن می‌شود که فعال شدن آن الزاماً به‌معنای بازگشت تحریم‌های فراگیر و فلج‌کننده نیست.
تحریم‌های شورای امنیت، برخلاف تحریم‌های ثانویه آمریکا، تمرکز خود را بر موضوعات اشاعه‌ای همچون برنامه هسته‌ای و موشکی قرار داده‌اند و نه بر حوزه‌های کلیدی اقتصاد مانند صادرات نفت، بانکداری یا حمل‌ونقل دریایی. به همین دلیل هم حتی با فعال‌سازی ماشه، اقتصاد ایران با یک رژیم تحریمی کاملاً جدید مواجه نخواهد شد.
از سوی دیگر، مبادله تجاری ما با بانیان اسنپ‌بک آنقدر بالا نیست که محدودیت‌هایی جدی برای اقتصاد کلان ایجاد کند. با وجود آنکه اثر واقعی ماشه بر اقتصاد ایران محدود و قابل مدیریت است، نمی‌توان از بُعد روانی و رسانه‌ای این موضوع غافل شد. تجربه نشان داده است که بازارهای دارایی ایران، از ارز و طلا گرفته تا بورس، به‌شدت تحت‌تأثیر اخبار سیاسی و انتظارات شکل‌گرفته واکنش نشان می‌دهند.
آنچه در این برهه زمانی مهم است، اتخاذ سیاست‌گذاری اقتصادی درست و مدیریت رسانه‌ای دقیق است؛ با اطلاع‌رسانی صحیح و تحلیل‌های واقع‌بینانه می‌توان از تشدید نگرانی‌ها در میان فعالان اقتصادی و مردم جلوگیری کرد و اثرات روانی دشمن را خنثی نمود.
